Glikolize hemoglobin, kandaki glikozun (şeker) hemoglobin molekülüne bağlanmasıyla oluşan bir maddedir. Genellikle HbA1c olarak kısaltılır ve kan şekerinin uzun dönemli kontrolünün bir göstergesidir.
Nasıl oluşur?: Glikoz, kan dolaşımında bulundukça hemoglobin molekülüne geri dönüşümsüz olarak bağlanır. Kandaki glikoz seviyesi ne kadar yüksekse, hemoglobin molekülüne bağlanan glikoz miktarı da o kadar fazla olur.
Neyi gösterir?: HbA1c testi, son 2-3 aylık ortalama kan şekeri seviyesini yansıtır. Çünkü kırmızı kan hücrelerinin ömrü yaklaşık olarak bu kadardır.
Neden önemlidir?: HbA1c testi, diyabet teşhisi, diyabetin kontrol altında olup olmadığının belirlenmesi ve diyabet komplikasyonları riskinin değerlendirilmesinde kullanılır.
Normal değerler: Normal HbA1c değerleri genellikle %4 ile %5.6 arasındadır. %5.7 ile %6.4 arası pre-diyabet olarak kabul edilirken, %6.5 ve üzeri diyabet teşhisi için kullanılır.
Testin yapılışı: HbA1c testi, basit bir kan örneği alınarak yapılır ve açlık gerektirmez.
Klinik önemi: HbA1c seviyesinin yüksek olması, diyabetin yetersiz kontrol edildiğini ve kalp hastalıkları, böbrek hastalıkları ve sinir hasarı gibi komplikasyon riskinin arttığını gösterir.
HbA1c ve Yaşam Tarzı: Beslenme ve egzersiz gibi yaşam tarzı değişiklikleri, HbA1c seviyelerini düşürmeye yardımcı olabilir.